Jak ustala się wysokość alimentów?
Alimenty to słowo pochodzące z języka łacińskiego, które oznacza „żywność”. Dzisiaj to szersze pojęcie – środki utrzymania osoby, która z racji swojego wieku, stanu majątkowego, zdrowia i pokrewieństwa może oczekiwać, że będzie je otrzymywać od najbliższego członka rodziny.
Co o wysokości alimentów mówi prawo?
Wysokość alimentów dla dziecka (w tym wpisie skupimy się na potrzebach osób małoletnich, choć alimenty może uzyskać szersza grupa osób) zgodnie z art. 135 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Jakie są etapy ustalania, ile potrzeba na utrzymanie dziecka?
Usprawiedliwione potrzeby dziecka często wydają się nie mieć ograniczeń, a możliwości finansowe rodzica zdają się niemożliwe do ustalenia. Od czego więc zacząć?
- Weź pod uwagę, że alimenty płatne są zazwyczaj raz w miesiącu. Comiesięcznie przecież uzyskujemy najczęściej wynagrodzenie, w takich okresach płatne są prawie wszystkie nasze zobowiązania, dlatego też koszty utrzymania dziecka wylicza się właśnie w skali miesiąca.
Uwzględnij zatem:
- opłaty za mieszkanie, prąd, gaz, ewentualnie opał czy wodę jeśli ponosisz je osobno,
- rachunki za telewizję, Internet, telefon dziecka,·
- żywność,·
- odzież i obuwie,
- środki higieny,
- leki,
- edukację: zakup podręczników, przyborów szkolnych, koszty składek klasowych, wycieczek, dodatkowe zajęcia pozalekcyjne,
- rozrywkę i kulturę.
A dodatkowo wydatki, które ponosisz rzadko, ale wchodzą w skład kosztów utrzymania: remont pokoju dziecka, zakup mebli, pościeli, wydatki na okulary czy jednorazowo na sprzęt rehabilitacyjny to także są koszty utrzymania. Na przykład: całkowity remont pokoju dziecka wyniósł Cię kilka tysięcy złotych i następny planujesz najwcześniej za 5 lat - masz już wszystkie dane, by policzyć ile średniorocznie, a następnie średniomiesięcznie potrzeba odłożyć, by zapewnić możliwość przeprowadzenia takich prac. Średniomiesięczny koszt możesz uwzględnić w sumie kosztów utrzymania dziecka.
- Zbieraj paragony, rachunki, dowody zakupu.
Być może pamiętasz, że w jednym sklepie dostaniesz pieluchy taniej niż w innym, gdzie są regularne promocje i ile kosztuje zestaw ubrań na jesień i zimę. W sądzie będziesz potrzebować dowodów i w tym pomogą paragony.
Czy konieczne są faktury? Nie – mają taką samą moc dowodową jak paragony. Pamiętaj, że sprzedawca nie weryfikuje danych osoby, które wpisuje na fakturze, więc można podać każde. Taki niezweryfikowany wcześniej dokument trudno uznać za niezbicie dowodzący tego, kto rzeczywiście dokonał zakupu. Oczywiście jeśli preferujesz ten rodzaj dokumentu – nie wahaj się. Każdy dowód na wysokość poniesionych wydatków może się przydać.
- Policz dokładnie.
To żmudne zajęcie i być może zaskoczy Cię, jak dużo wydajesz, by zaspokoić potrzeby swojego dziecka. A może będzie Cię napawać dumą, jak sobie dobrze radzisz z ograniczonym budżetem. Tak czy inaczej, dzięki dowodom zakupów z kilku miesięcy będziesz w stanie ustalić to naprawdę dokładnie.
Jak ustala się możliwości zarobkowe rodzica mającego płacić alimenty?
Sąd weźmie pod uwagę nie tylko bieżące dochody, ale też to, ile może zarobić osoba zobowiązana do alimentacji. Zadaniem adwokata zajmującego się sprawami rodzinnymi będzie przekonanie, że uwzględnić należy maksymalne możliwości zarobkowe.
W praktyce oznacza to, że nawet osoba bezrobotna ma określone możliwości finansowe. Będą one wynikać m.in. ze zdobytego wykształcenia, doświadczenia, a także różnego rodzaju praktycznych umiejętności.
Jak widać ustalanie wysokości alimentów to dość kompleksowy proces. Warto w tym przypadku skorzystać z pomocy prawnika, który upewni się, że kwota ta będzie adekwatna do potrzeb dziecka i możliwa do bieżącej zapłaty przez rodzica.
Czy wysokość alimentów może ulec zmianie?
Warto pamiętać, że ustalona wysokość alimentów nie jest stała na zawsze. Może ulec zmianie, jeśli zmienią się istotne okoliczności, które wpłynęły na jej ustalenie. Przykładem takich okoliczności mogą być zmiana sytuacji materialnej jednego z rodziców, wzrost kosztów utrzymania dziecka czy zmiana potrzeb dziecka związana z jego rozwojem.
Jeśli któryś z rodziców uważa, że wysokość alimentów powinna zostać zmieniona, może wystąpić do sądu z wnioskiem o zmianę wysokości alimentów. Sąd będzie badał, czy rzeczywiście nastąpiły istotne zmiany okoliczności, które uzasadniają zmianę wysokości alimentów.
Dlaczego warto płacić alimenty terminowo?
Regularne i terminowe płacenie alimentów jest ważne nie tylko ze względu na dobro dziecka, ale także ze względu na konsekwencje prawne dla osoby zobowiązanej do ich płacenia. Niewywiązanie się z obowiązku alimentacyjnego może skutkować egzekucją komorniczą, a nawet postępowaniem karnym.
W przypadku zaległości w płaceniu alimentów, osoba uprawniona może wystąpić do sądu z wnioskiem o wszczęcie egzekucji komorniczej. Komornik może zająć m.in. wynagrodzenie, rentę, emeryturę czy majątek osoby zobowiązanej do płacenia alimentów. Jeśli dłużnik nadal nie reguluje swoich zobowiązań, może zostać wszczęte postępowanie karne, które może prowadzić nawet do kary pozbawienia wolności.
Jak dochodzić alimentów za granicą?
W sytuacji, gdy rodzic zobowiązany do płacenia alimentów przebywa za granicą, dochodzenie alimentów może być utrudnione. W takim przypadku warto skorzystać z pomocy prawnika, który pomoże w dochodzeniu roszczeń alimentacyjnych na drodze międzynarodowej.
Istnieją umowy międzynarodowe oraz przepisy prawa Unii Europejskiej, które regulują współpracę między państwami w zakresie dochodzenia alimentów. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie alimentów od rodzica przebywającego za granicą. Procedura ta może być jednak bardziej skomplikowana i czasochłonna niż dochodzenie alimentów na terenie Polski.
Podsumowując, ustalanie wysokości alimentów to proces, który wymaga uwzględnienia wielu czynników, takich jak potrzeby dziecka, możliwości zarobkowe rodziców czy zmiany sytuacji życiowej. Warto zwrócić się o pomoc do prawnika, który pomoże w ustaleniu odpowiedniej wysokości alimentów oraz wskaże, jak dochodzić swoich roszczeń w przypadku niewywiązania się z obowiązku alimentacyjnego.