Na jakiej podstawie ustala się opiekę nad dzieckiem podczas rozwodu?

Często to nie sam rozwód, a ustalenie wszelkich kwestii powiązanych z dziećmi przysparza najwięcej trudności rozwodzącym się małżonkom. Chociaż przyświecają im jak najlepsze intencje i wspólna potrzeba zabezpieczenia przyszłości dzieci, konflikt utrudnia porozumienie.

Władza rodzicielska a wyrok rozwodowy

W wyroku rozwodowym dokonuje się rozstrzygnięcia co do władzy rodzicielskiej oraz jej zakresu. Władza rodzicielska to prawo, ale też odpowiadające mu obowiązki, związane z podejmowaniem wszelkich decyzji dotyczących dzieci – od tych najbardziej podstawowych i codziennych, po najistotniejsze związane z wyborem ich ścieżki zawodowej, czy leczeniem. Władza rodzicielska może być powierzona obojgu rodzicom albo jednemu z nich, a drugiemu ograniczona. Wówczas rodzic, któremu nie przysługuje pełnia władzy rodzicielskiej, ma prawo do podejmowania decyzji (wspólnie z drugim rodzicem) jedynie w takim zakresie, w jakim zostanie to ustalone w wyroku.

Co jest ważne podczas ustalania władzy rodzicielskiej w razie rozwodu?

Sąd, rozstrzygając kwestię władzy rodzicielskiej, kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka. To bardzo ogólne pojęcie, na które składa się mnóstwo czynników. Bardzo ważne jest to, czy rodzice są w stanie porozumieć się w sprawach dotyczących dzieci i czy do panującej pomiędzy nimi zgody przekonają sąd. Zaogniony konflikt pomiędzy rozwodzącymi się małżonkami niekoniecznie musi wpływać na umiejętność ich współdziałania w sprawach dzieci, jednak z mojej praktyki jako adwokatki w sprawach rozwodowych wynika, że taka współpraca jest utrudniona. W wypadku braku porozumienia pomiędzy rodzicami co do tego, jak będą wykonywać władzę rodzicielską – rozstrzygnie o niej sąd.

Czy sąd bierze pod uwagę zdanie dziecka?

Nie, o władzy rodzicielskiej dziecko się nie wypowiada. Jego opinia może mieć znaczenie jedynie w wypadku orzekania o miejscu zamieszkania, ale nie wtedy, gdy w grę wchodzi rozstrzygnięcie, komu i w jakim zakresie będzie przysługiwać władza rodzicielska.

Sędziowie nierzadko decydują się zasięgnąć opinii biegłych psychologa lub pedagoga, zanim zdecydują o tym, komu przyznać władzę rodzicielską nad dzieckiem. Oczekiwanie na przeprowadzenie takiej opinii znacznie wydłuża proces rozwodowy, warto więc zasięgnąć porady adwokata co do tego, jak wypracować i sformułować rodzicielskie porozumienie co do sposobu sprawowania opieki i władzy przez rodziców nad dzieckiem.

Rola mediatora w procesie rozwodowym

W sytuacji, gdy rodzice mają trudności z porozumieniem się w sprawach dotyczących dzieci, warto rozważyć skorzystanie z pomocy mediatora. Mediator to osoba neutralna, która pomaga rozwodzącym się małżonkom osiągnąć porozumienie w kwestiach spornych. Mediacja może być szczególnie pomocna w przypadku ustalania warunków władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem czy alimentów. Dzięki mediacji rodzice mogą wypracować rozwiązania, które będą dla nich i ich dzieci satysfakcjonujące, a także uniknąć długotrwałego i stresującego procesu sądowego.

Kontakty z dzieckiem po rozwodzie

Ważnym elementem życia dziecka po rozwodzie rodziców są kontakty z oboma rodzicami. Nawet jeśli władza rodzicielska zostanie przyznana tylko jednemu z rodziców, drugi z nich ma prawo do utrzymania kontaktów z dzieckiem. Sąd może ustalić konkretne warunki tych kontaktów, takie jak częstotliwość, miejsce czy sposób ich odbywania. Warto, aby rodzice wspólnie ustalili te kwestie, biorąc pod uwagę potrzeby i dobro dziecka.

Alimenty na rzecz dziecka po rozwodzie

Rozwód nie zwalnia rodziców z obowiązku utrzymania dziecka. W związku z tym, jeśli jeden z rodziców nie sprawuje opieki nad dzieckiem na co dzień, może być zobowiązany do płacenia alimentów na rzecz dziecka. Sąd ustala wysokość alimentów, biorąc pod uwagę zarówno potrzeby dziecka, jak i możliwości finansowe rodziców. W przypadku nieuiszczenia alimentów przez jednego z rodziców, drugi rodzic może wystąpić z wnioskiem o egzekucję alimentów.

Podsumowując, rozwód rodziców może być trudnym okresem dla dzieci, dlatego tak ważne jest, aby rodzice starali się współpracować i dbać o dobro swojego dziecka. Ustalenie władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem czy alimentów może być źródłem konfliktów, jednak warto pamiętać o możliwości skorzystania z mediacji czy porady adwokata, aby osiągnąć satysfakcjonujące rozwiązania dla wszystkich stron.