Na jakiej podstawie ustala się opiekę nad dzieckiem podczas rozwodu?
Często to nie sam rozwód, a ustalenie wszelkich kwestii powiązanych z dziećmi przysparza najwięcej trudności rozwodzącym się małżonkom. Chociaż przyświecają im jak najlepsze intencje i wspólna potrzeba zabezpieczenia przyszłości dzieci, konflikt utrudnia porozumienie.
Władza rodzicielska a wyrok rozwodowy
W wyroku rozwodowym dokonuje się rozstrzygnięcia co do władzy rodzicielskiej oraz jej zakresu. Władza rodzicielska to prawo, ale też odpowiadające mu obowiązki, związane z podejmowaniem wszelkich decyzji dotyczących dzieci – od tych najbardziej podstawowych i codziennych, po najistotniejsze związane z wyborem ich ścieżki zawodowej, czy leczeniem. Władza rodzicielska może być powierzona obojgu rodzicom albo jednemu z nich, a drugiemu ograniczona. Wówczas rodzic, któremu nie przysługuje pełnia władzy rodzicielskiej, ma prawo do podejmowania decyzji (wspólnie z drugim rodzicem) jedynie w takim zakresie, w jakim zostanie to ustalone w wyroku.
Co jest ważne podczas ustalania władzy rodzicielskiej w razie rozwodu?
Sąd, rozstrzygając kwestię władzy rodzicielskiej, kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka. To bardzo ogólne pojęcie, na które składa się mnóstwo czynników. Bardzo ważne jest to, czy rodzice są w stanie porozumieć się w sprawach dotyczących dzieci i czy do panującej pomiędzy nimi zgody przekonają sąd. Zaogniony konflikt pomiędzy rozwodzącymi się małżonkami niekoniecznie musi wpływać na umiejętność ich współdziałania w sprawach dzieci, jednak z mojej praktyki jako adwokatki w sprawach rozwodowych wynika, że taka współpraca jest utrudniona. W wypadku braku porozumienia pomiędzy rodzicami co do tego, jak będą wykonywać władzę rodzicielską – rozstrzygnie o niej sąd.
Czy sąd bierze pod uwagę zdanie dziecka?
Nie, o władzy rodzicielskiej dziecko się nie wypowiada. Jego opinia może mieć znaczenie jedynie w wypadku orzekania o miejscu zamieszkania, ale nie wtedy, gdy w grę wchodzi rozstrzygnięcie, komu i w jakim zakresie będzie przysługiwać władza rodzicielska.
Sędziowie nierzadko decydują się zasięgnąć opinii biegłych psychologa lub pedagoga, zanim zdecydują o tym, komu przyznać władzę rodzicielską nad dzieckiem. Oczekiwanie na przeprowadzenie takiej opinii znacznie wydłuża proces rozwodowy, warto więc zasięgnąć porady adwokata co do tego, jak wypracować i sformułować rodzicielskie porozumienie co do sposobu sprawowania opieki i władzy przez rodziców nad dzieckiem.